Het bedwelmingsapparaat

De staat tegen mens, natuur en dier

1 oktober 2025

Mondje open, ogen dicht. We vertrouwen de productie van ons dierlijk voedsel toe aan een industrie – de toezichthouder houdt wel in de gaten of dit verantwoord gebeurt. Maar wat als die de andere kant op kijkt?

In Het bedwelmingsapparaat onthul ik het structureel falen van het ministerie van Landbouw en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit bij het onafhankelijk invoeren en handhaven van wetten die mens, natuur en dier moeten beschermen. Een dubbelbiografie over onverschilligheid, belangenverstrengeling, machtsmisbruik.

Het is een uitgebreid kijkje in de keuken van de macht geworden. Twee instanties moeten ons van gezond, veilig en eerlijk voedsel voorzien, maar lopen, getuige een onophoudelijke reeks schandalen op het vlak van voedselveiligheid en dierenwelzijn, aan de leiband van een industrie. Insiders van hoog tot laag nemen ons mee in een pijnlijke liefdesaffaire: ministers en topambtenaren innig verbonden met lobby en multinationals, inspecteurs in stallen en slachthuizen knijpen uit lijfsbehoud een oogje dicht.

Wat zich achter de deuren van departement en dienst afspeelt, raakt ons allemaal, tot op het bord.

Bestel, dank je wel!

De media over Het bedwelmingsapparaatDe media over Onder de beesten

Boeken

Reportage & opinie

Plantaardig moet over rechts

 Het is niet meer genoeg om de aanjager te zijn. De haas in de marathon, zoals de oprichters het bedachten. Niet in een marathon die is stilgevallen. Het heeft geen zin om voorop te blijven rennen als toch niemand je volgt. Ik hoop dat de Partij voor de Dieren zich deze maanden laat zakken tot de achterste regionen, om de stoet heen rent. We moeten achterblijvers meenemen, perspectief op de finish bieden. (Tilburg, Vion, lezing bij Partij voor de Dieren Brabant)

Lees verder!

Operatie Oerwoud

Terwijl president Luiz Lulu van Brazilië belooft de ontbossing van de Amazone te stoppen, winnen de sojaplantages voor veevoer en weilanden met koeien nog altijd terrein. Een oplossing is de bossen economische waarde te geven, zodat ze niet meer voor een grijpstuiver worden verkwanseld. Volgens FSC, de wereldstandaard in duurzame bosbouw, moeten overheden sterker inzetten op certificering van bossen. De lokale bevolking moet de mogelijkheid krijgen om bos zelf te beheren en er met mate hout te oogsten. Werkt dat? Een persoonlijke impressie.

Lees verder!

Hoe doe ik, in naam van het goede, het slechte?

Ook klimaatactivisten hebben recht op egoïsme. We komen toch al op voor de planeet? Daar vallen dieren ook onder. Maar we doen het voor onze kinderen. Onze eigen soort. Of doen we het ook voor een andere soort? Lukt het ons om, als het gaat om onze zorgen om wat kwetsbaar is, écht voorbij ons eigen belang te kijken?

(Toespraak geschreven ter gelegenheid van de supportdemo van de A12-blokkade, september 2023.)

Lees verder!